Wat is dopamine fasting precies
Dopamine fasting klinkt misschien alsof je helemaal stopt met het aanmaken van dopamine, maar dat is niet wat er gebeurt. Dopamine is een belangrijke stof in je hersenen die je helpt om je gemotiveerd, blij en nieuwsgierig te voelen. Zonder dopamine kun je niet goed functioneren. Bij dopamine fasting probeer je niet dopamine zelf te stoppen, maar juist prikkels te verminderen die steeds opnieuw een korte dopamineshot geven.
Denk aan eindeloos scrollen op social media, continu appjes checken, steeds tussendoor snacken of elke vrije minuut vullen met series. Al die kleine prikkels geven je brein een kort gevoel van beloning. Op de lange termijn kun je daar onrustig, snel afgeleid en vermoeid van raken. Een dopamine fast is dan een soort pauzeknop voor je brein.
Waarom mensen beginnen met dopamine fasting
Veel mensen merken dat ze standaard naar hun telefoon grijpen zodra er een leeg moment ontstaat. In de rij bij de kassa, in de trein of zelfs tijdens het eten. Dat constante gevoel van “aan” staan, kan zorgen voor stress, slechter slapen en moeite met focussen. Een dopamine fast helpt je om je relatie met prikkels opnieuw te bekijken.
Het doel is niet om nooit meer social media te gebruiken of geen snacks meer te eten, maar om weer bewuster te kiezen. Door tijdelijk een stap terug te doen, voel je beter hoeveel invloed al die prikkels op je humeur en energie hebben.
Hoe ziet een dopamine fast er in de praktijk uit
Kies een duidelijke periode
Bij dopamine fasting kun je kiezen voor een paar uur, een dag of bijvoorbeeld één weekend. Voor beginners is een halve dag of één dag vaak haalbaar. In die periode beperk je de prikkels die voor jou het meest verslavend voelen, zoals social media, games, online shoppen of snacks uit gewoonte.
Maak afspraken met jezelf
Vooraf bedenk je wat je wel en niet doet. Bijvoorbeeld: geen social media, geen series, geen tussendoortjes en geen onnodig internetten. Wel toegestaan kunnen zijn: lezen, wandelen, rustig koken, schrijven in een notitieboek of muziek luisteren. Door dit van tevoren te bepalen, voorkom je dat je tijdens je fast gaat onderhandelen met jezelf.
Vertraag je dagelijkse routine
Een belangrijk onderdeel van dopamine fasting is vertragen. Je doet dingen rustiger en bewuster. In plaats van een podcast tijdens het wandelen, loop je een keer zonder geluid in je oren. In plaats van eten achter je laptop, dek je de tafel en eet je zonder schermen. Zo geef je je brein ruimte om tot rust te komen.
Werkt dopamine fasting echt en is het veilig
Wetenschappelijk onderzoek naar dopamine fasting in deze vorm staat nog in de kinderschoenen. Wel weten we dat minder schermtijd, meer lichaamsbeweging en bewuster eten allemaal positief kunnen bijdragen aan je mentale gezondheid. Veel mensen merken na een paar keer dopamine fasten dat ze minder snel naar hun telefoon grijpen en zich rustiger voelen.
Belangrijk is dat je het niet te extreem maakt. Je hoeft jezelf niets te verbieden wat belangrijk is voor je werk, school of sociale contacten. Zie het als een resetmoment om te voelen wat jij eigenlijk echt fijn vindt om te doen, zonder constante afleiding. Als je merkt dat je erg somber blijft of vastloopt, is het verstandig om hulp te zoeken bij een professional in plaats van zelf steeds strenger te worden.
Dopamine fasting kan dus een praktische manier zijn om je gewoontes rond prikkels en beloning onder de loep te nemen. Met kleine, haalbare stappen kun je zo meer rust in je hoofd creëren, zonder dat je je hele leven op zijn kop hoeft te zetten.
